CEREMONIA UPAMIĘTNIENIA CMENTARZA ŻYDOWSKIEGO

8 listopada 2023 r. przejdzie do historii miasta, gminy, powiatu i regionu za sprawą ceremonii upamiętnienia dąbrowskiego cmentarza żydowskiego. Uczestniczyli w niej przedstawiciele samorządu lokalnego, goście z Warszawy, reprezentujący dwie instytucje, będące głównymi organizatorami uroczystości: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i Narodowego Instytutu Dziedzictwa, grupy młodzieży szkolnej z nauczycielami, dyrektorzy szkół i instytucji kultury, przedstawiciele organizacji pozarządowych, mieszkańcy Dąbrowy Tarnowskiej.

Władze lokalne reprezentowali: Lesław Wieczorek – Starosta Dąbrowski i  Krzysztof Kaczmarski – Burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej. Listy skierowane do uczestników ceremonii odczytali: Alicja Nawracaj (Dział Programów Społecznych i Kulturalnych Muzeum POLIN) – od Dyrektora Muzeum Zygmunta Stępińskiego oraz Maciej Rymkiewicz z Działu Standardów Konserwatorskich w Narodowym Instytucie Dziedzictwa, koordynator programu weryfikacji cmentarzy żydowskich w Polsce – od Jarosława Sellina – Sekretarza Stanu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wśród gości byli obecni ponadto: dyrektorzy szkół (Małgorzata Wódka w imieniu Anny Fido – SP nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej, Adrian Janas w imieniu Roberta Pantery – Zespół Szkół im. K.K. Baczyńskiego) i instytucji (Marta Warias – Gminne Centrum Kultury w Żabnie, Małgorzata Morawiec – Dyrektor Powiatowej Biblioteki w Oleśnie, Anna Jastrzębiec-Witowska – Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Dąbrowie Tarnowskiej), Krystyna Guzik – Prezes Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy DDK, Jolanta i Jerzy Stelmachowie – działacze forum dialogu, inicjatorzy i główni organizatorzy Dni Pamięci o Holocauście.

Projekt ogólnopolski oznakowania cmentarzy żydowskich zaprezentował po krótce  Maciej Rymkiewicz z Działu Standardów Konserwatorskich w Narodowym Instytucie Dziedzictwa. Po wystąpieniach gości (Alicja Nawracaj, Starosta Lesław Wieczorek, Burmistrz Krzysztof Kaczmarski) zabrał głos i poprowadził modlitwę w języku hebrajskim Piotr Kowalik, Główny Specjalista ds. Judaistyki i Metodyki w Muzeum POLIN, członek warszawskiej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej.

Na koniec nastąpiła najważniejsze część ceremonii – symboliczne oddanie czci wszystkim spoczywającym na cmentarzu poprzez położenie kamyków na macewach przez wszystkich uczestników (szczególne znaczenie miał ten gest w wykonaniu dzieci i młodzieży z dąbrowskich szkół) oraz zapalenie zniczy pod Pomnikiem Ofiar Holocaustu. Złożeniu kamyków na kilkunastu nagrobkach  towarzyszyło wyjaśnienie symboliki tego gestu przez prowadzącego uroczystość Pawła Chojnowskiego.

Spotkanie na cmentarzu było też okazją do krótkiego oprowadzenia gości z Warszawy po tej niezwykłej nekropolii, z zaakcentowaniem grobów: rodziny Weissbardów, Samuela i Etki Roth, Rabina Rubena i ohela cadyków (w roli przewodników Paweł Chojnowski i Jolanta Stelmach).

Partnerem lokalnym wydarzenia był Dąbrowski Dom Kultury.

About the author: ddk